رژیم غذایى در بیماران دیابتى (1)
بیمارى دیابت یكى از شایع ترین بیمارى هاى غدد درون ریز است. اكثر افراد
درگیر با این بیمارى چنانچه برنامه غذایى مناسبی را انتخاب كنند، بروز
مشكلات را به طرز قابل توجهی كاهش مى دهند. مشكل اساسى اینجاست كه با تشخیص
دیابت، در موقعیتى قرار مى گیریم كه باید عادات غذایى خود را تغییر بدهیم.
هر تغییرى در ابتدا سخت است ولى از آنجایى كه پدیده " عادت " در امور
زندگى مربوط به انسان ها موثر است، بدن به زودى با شرایط جدید وفق پیدا مى
كند و هنگامی كه مشكلات فرد در اثر این رعایت توصیه ها برطرف مى شود، تمایل
به داشتن رژیم غذایى مخصوص بیشتر مى شود. در این موارد مشاوره
تغذیه لازم است. کارشناس تغذیه به بیمار یاد خواهد داد تا جیره غذایى برخى
مواد غذایى را در برنامه غذایى خود تعیین نماید. از آنجایى كه هیچ گروه
غذایى به تنهایى قادر نیست تا تمام مواد مغذى مورد نیاز براى بدن را تامین
كند، بنابراین استفاده از یك رژیم غذایى کامل، افراد مبتلا به این بیمارى
را در وضعیت خوبى از نظر سلامتی قرار خواهد داد.توصیه هایى كه در زیر به آنها اشاره خواهیم كرد، براى افراد مبتلا به هر دو نوع دیابت ( نوع 1 یا وابسته به انسولین IDDM* و نوع 2 یا غیر وابسته به انسولین NIDDM** ) موثر است. همچنین افراد با دیابت باردارى (GDM ) و افرادى كه میزان قند خون آنها در حد مرزى است ( ***IGT ) مى توانند از این توصیه ها بهره ببرند . • كالرى هر ماده مغذى انرژى زایى كه برای انرژى مصرف نشود، به صورت چربى ذخیره مى شود ، بنابراین باید سعى کرد بین كالرى دریافتى با سوخت آن در بدن توازن برقرار شود. براى افرادى كه انسولین اگزوژن استفاده مى كنند، جلوگیرى از افزایش وزن یك هدف اساسى است و براى افرادى مبتلا به دیابت نوع 2 ، كاهش وزن با توجه به وزن اولیه نمایانگر كاهش در هایپرگلیسمى ( بالا بودن قند خون )، مقاومت انسولین، اختلالات چربى و بالا بودن فشار خون بوده است. به عنوان مثال یك كالرى مناسب براى كودكان باید انرژى لازم براى رشد و نمو آنها را فراهم کند و وعده هاى غذایى كودكان نباید از نظر انرژى محدودیتی داشته باشد. از این رو به خصوص در مورد كودكان استفاده از مشاوره تغذیه ضرورى است. محدودیت كالری و كاهش وزن، نشانه هاى خوبى را در كنترل دیابت نشان مى دهد، حتى اگر یك وزن مطلوب به دست نیاید. • كربوهیدرات ها دریافت كافى كربوهیدرات ها تا 50 درصد كالرى روزانه توصیه مى شود. حبوبات ، غلات، سبزیجات و میوه ها منابع خوبى براى ویتامین ها، املاح و فیبر هستند. مصرف كربوهیدرات هاى ساده را باید تا 5 درصد از کل كالرى روزانه کاهش داد. این مواد شامل قند، شكر، مربا، شیرینى ها و... هستند كه قند آنها نسبت به كربوهیدرات هاى پیچیده(نان، غلات، ماكارونى ) سریع تر وارد خون مى شود، بنابراین افزایش سریع قند خون را به دنبال خواهد داشت. بد نیست در اینجا اندكى راجع به قند های مصنوعی كه فاقد کالری هستند و قند خون را افزایش نمى دهند، صحبت كنیم، چون این مواد حاوى هیچگونه كربوهیدراتى نیستند. اینها شامل شیرین كننده هاى مصنوعى مثل آسپارتام، ساخارین و آسه سولفام پتاسیم هستند. برخى قندهاى الکلی كه به عنوان جانشین قند مصرف مى شوند، داراى كالرى بوده و پس از جذب وارد خون مى شوند. اینها شامل سوربیتول، مانیتول و گزیلیتول هستند، كه معمولاً بسیار آرام تر از قند جذب شده و نسبت به گلوكز و ساكاروز كمتر باعث افزایش سطح قند خون مى شوند، البته این را باید بدانید که مصرف بیش از 20 تا 50 میلی گرم از این قندها باعث ناراحتى هاى گوارشى و در نهایت ایجاد اسهال می شوند. شیرین كننده هاى مصنوعى مثل ساخارین در زنان باردار و شیرده نباید مصرف شود و كودكان مبتلا به بیمارى فنیل كتونوری (PKU) نباید از آسپارتام استفاده كنند. • پروتئین پروتئین ها برای سنتز بافت های بدن استفاده مى شوند. این مواد به عنوان انرژى مصرف نمى شوند، مگر اینكه به مقدار كافى كربوهیدرات و چربى در اختیار بدن نباشد. خوردن پروتئین بخش مهمی از هر رژیم غذایى سالم است. ولى زیاده روى در یك چیز خوب مى تواند بد باشد. به خصوص افرادى كه مشكلات كلیوى دارند، باید میزان پروتئین مصرفى شان را محدود كنند. • چربى هر فردى در رژیم غذایى خود به میزان كمى چربى نیاز دارد تا اعمال حیاتی بدن كه در ارتباط با چربى ها است، به طور مطلوب انجام شود. بنابراین باید مصرف چربی ها را محدود کرد و از انواع مفیدتر آنها که شامل روغن های مایع مثل روغن زیتون، آفتابگردان، ذرت، کانولا و گردو است، استفاده کرد. • فیبر فیبرهای غذایی محلول قادر به جذب و مهار عبور گلوكز از روده باریك است و در درمان و جلوگیرى از بیمارى هاى دستگاه گوارش و سرطان روده بسیار نافع است. بنابراین توصیه مى شود افراد دیابتى حدود 35-20 گرم در روز از فیبرهاى غذایی استفاده کنند که شامل : غلات ، حبوبات كامل، میوه ها و سبزى هاست. • ویتامین ها و مواد معدنى قبل از مصرف مكمل ویتامین ها، با متخصص تغذیه مشورت كنید. به نظر مى رسد كه توزیع مناسبى براى دریافت ویتامین ها و مواد معدنى براى افراد دیابتی وجود ندارد. مصرف آنتى اكسیدان هایى مثل ویتامین C ، ویتامین E و بتاكاروتن قابل توجه است. کسانى كه دچار كمبود ویتامین و مواد معدنى هستند، در معرض خطر بیشترى نسبت به سایر افراد می باشند. تحقیقات نشان داده است كه عنصر كروم در تنظیم قند خون در محدوده مطلوب بسیار كارآمد است. همچنین کمبود منیزیم با حساسیت نسبت به انسولین ارتباط دارد و با مكمل یارى از طریق خوراكى بهبود پیدا مى كند(به خصوص در دیابت غیر وابسته به انسولین). • نمك بسیارى از افراد دیابتى به خصوص دیابت نوع دوم باید مراقب فشار خون خود باشند، بنابراین براى جلوگیرى از خطرات بی شمار مصرف نمك و بالا رفتن فشار خون، مصرف محدود نمك به این بیماران توصیه مى شود. گردآوری و انتشار : پایگاه تخصصی دیابت ایران |
توسط : diabeti در تاریخ : 3-09-1390, 10:11 بازدیدها : 6966
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .