احتمالا شما هم با مشکلات ناشي از ديابت آشنايي پيدا کرده‌ايد و در ذهن‌تان اين سوال پيش آمده است که چه کساني احتمال ابتلا به ديابت را دارند. شايد هم فکر مي‌کنيد که اين بيماري فقط به سراغ ديگران مي‌آيد و شما هيچ‌وقت به آن مبتلا نمي‌شويد. اگر چنين ذهنيتي برايتان پيش آمده است مطلب زير را بخوانيد.
محققان به درستي نمي‌دانند چرا بعضي افراد دچار ديابت مي‌شوند اما با اين وجود برخي عوامل که خطر ابتلا به ديابت را بالا مي‌برند کشف کرده‌اند.
قند بالا در آزمايش خون
نخستين موردي که از ديابت شما خبر مي‌دهد آزمايش قند خون ناشتاي شماست. اگر آزمايش قندخون (گلوکز) نشان دهد که شما در مرحله پيش ديابت هستيد يا ديابت مرزي داريد شما در خطر ابتلا به ديابت هستيد. همچنين اگر سابقه خانوادگي ديابت داريد احتمال ايجاد ديابت هم در نوع يک و هم در نوع دو، اگر والدين، برادر يا خواهرتان به آن دچار شده باشند، افزوده مي‌شود. فراموش نکنيد هرچه سن‌تان بالاتر برود احتمال ايجاد ديابت نوع دوم نيز افزايش مي‌يابد. اگر هم فردي کم‌‌تحرک هستيد، بدانيد که بيشتر احتمال ديابتي شدن خواهيد داشت.
اضافه‌وزن
داشتن اضافه وزن به شدت خطر ايجاد ديابت را مي‌افزايد. اکثر افراد داراي ديابت نوع دوم اضافه وزن دارند. هر چه بافت‌هاي چربي بيشتري داشته باشيد عضلات و ساير بافت‌ها بيشتر به انسولين مقاوم مي‌شوند مخصوصا اگر وزن اضافي در اطراف شکم متمرکز باشد.
چه‌کسي ديابت مي‌گيرد؟
زمينه خانوادگي
به عللي که به درستي مشخص نيست، افرادي که در گروه خاص نژادي يا قوميتي يا خانوادگي خاص قرار دارند با احتمال بيشتر نسبت به ديگران دچار ديابت نوع دوم مي‌شوند. همچنين بيش از نيمي از زناني که دچار ديابت دوران بارداري مي‌شوند در آينده به ديابت نوع دوم مبتلا مي‌شوند. زناني که حداقل يک کودک با وزن 4 کيلوگرم يا بيشتر به دنيا مي‌آورند نيز در خطر بيشتري قرار دارند. اختلال تخمدان پلي‌کيستيک نيز يک فرم شايع عدم تعادل هورموني در زنان است. اين بيماري همراه با احتمال افزايش ديابت نوع دوم است. تحقيقات ارتباطي بين تخمدان پلي‌کيستيک و مقاومت به انسولين را ثابت کرده است. بسياري از زنان مبتلا به اين اختلال سطوح بالاي انسولين خون دارند و نسبت به تاثير انسولين کمتر از ساير افراد حساس هستند.
فشارخون بالا و چربي خون بالا
به اين علت که عامل زمينه‌اي فرد را در معرض خطر ايجاد ديابت قرار مي‌دهد، احتمال ايجاد فشارخون بالا و سطوح غيرطبيعي چربي خون را نيز افزايش مي‌دهد. هر کسي که به اين اختلالات دچار مي‌شود، بايد از نظر ديابت نيز مورد غربالگري قرار گيرد. وقتي فشارخون اندازه‌گيري مي‌شود به‌صورت يک کسر يادداشت مي‌شود. فشارخون شما زماني بالا تلقي مي‌شود که فشارخون سيستولي شما (عدد بالايي) به طور هميشگي بزرگ‌تر يا مساوي 140 ميلي‌ليتر جيوه باشد يا فشارخون دياستولي شما (عدد پاييني) به طور داريم بزرگ‌تر يا مساوي 90 ميلي‌متر جيوه باشد يا اينکه هر دو حالت قبل صادق باشند. اگر فردي که مبتلا به ديابت است داراي فشارخون بالا نيز باشد، هدف درمان فشارخون رسيدن به فشار 130 روي 80 ميلي‌متر جيوه است. اصطلاح سطوح نامناسب چربي‌هاي خون (کلسترول و تري‌گليسيريد) زماني به کار مي‌رود که کلسترول کلي 240 يا بالاتر باشد يا ليپوپروتئين يا دانسيته پايين (LDL) يا همان کلسترول بد 160 يا بالاتر باشد يا ليپوپروتئين با دانسيته بالا (HDL) (کلسترول خوب) 40 يا پايين‌تر باشد و يا سطوح تري‌گليسيريد 200 يا بالاتر باشد. در صورتي که شما به ديابت مبتلا باشيد، سطوح مناسب خيلي از اين مقادير پايين‌تر است.
4 توصيه پيشگيرانه به ديابتي‌ها
افرادي که مبتلا به ديابت هستند و براي درمان از انسولين يا داروهاي خوراکي استفاده مي‌کنند بايد بياموزند که نشانه‌هاي قندخون پايين را تشخيص دهند و چگونگي برخورد با آن را فرا گيرند. قندخون پايين هر زمان و در هر کجا ممکن است پديد آيد. بايد مراحل زير را در صورتي که به واکنش بدن نسبت به قندخون پايين دچار شديد، انجام دهيد:
• هميشه يک منبع فشرده قند نظير آب نبات سفت به همراه داشته باشيد. اين نوع از قندها موجب افزايش قابل پيش‌بيني قندخون مي‌شود البته توجه کنيد که بعضي از انواع آب نبات و شکلات، قندخون را بيش از حد بالا مي‌برد.
• اگر شما از انسولين استفاده مي‌کنيد، هميشه يک دستگاه اندازه‌گيري قندخون به همراه داشته باشيد. اين کيت‌ها احتياج به تجويز پزشک و نسخه ندارد.
• به دوستان و فاميل خود در مورد حالتي که در اثر افت قندخون پديد مي‌آيد، توضيح دهيد. مطمئن شويد آنها آموخته‌اند چگونه قندخون پايين را تشخيص دهند و درمان نمايند. به کودکان خود بياموزيد چه‌طور با اورژانس تماس بگيرند.
• يک هشدار پزشکي به صورت گردن‌بند و يا دست‌بند همراه داشته باشيد يا کارتي که مشخص مي‌کند شما فردي ديابتي هستيد را به همراه خود حمل کنيد. اگر شما دچار گيجي يا افت هوشياري مي‌شويد اطلاعات طبي شما براي پرسنل پزشکي دسترسي به تشخيص صحيح و درمان را تسهيل مي‌کند.