افرادي که بيماري ديابت دارند، تعادل قند خون‌شان از بين مي‌رود و اين سبب بروز عوارض مختلفي بر بخش‌ها مختلف بدنشان مي‌شود که البته پوست هم يکي از همين بخش‌هاست.
محققان مي‌گويند بيش از يک سوم بيماران ديابتي در برهه‌هاي مختلف زندگي‌شان، دچار علايمي از بيماري‌هاي پوستي مي‌شوند و خوشبختانه بيشتر بيماري‌هاي پوستي مرتبط با ديابت، قابل پيشگيري و درمان‌اند؛ البته اگر اقدامات درماني به‌موقع شروع شوند. در غير اين صورت، يک مشکل پوستي بسيار خفيف مي‌تواند تبديل به معضلي جدي با پيامد‌هايي شديد شود. در صفحه «پوست و مو» اين هفته، نگاهي انداخته‌ايم به برخي از مهم‌ترين عوارض پوستي ديابت.
1.ضخيم‌شدگي پوست: در اثر اين بيماري نادر - که عمدتا مبتلايان به ديابت نوع 2 را درگير مي‌کند - پوست پشت گردن و قسمت فوقاني کمر ضخيم مي‌شود. براي درمان بايد قند خون را پايين آورد و از محصولات مرطوب‌کننده کمک گرفت.
2.لک و پيس (ويتيليگو): در اين بيماري، سلول‌هاي سازنده رنگ‌دانه‌هاي پوست از بين مي‌روند و در نتيجه، تکه‌هايي از پوست بي‌رنگ مي‌شوند. لکه‌هاي بي‌رنگ ويتيليگو اغلب در ناحيه سينه و شکم به‌وجود مي‌آيند اما ممکن است اطراف دهان، بيني و چشم‌ها هم ديده شوند. اين بيماري که در ديابتي‌هاي نوع 1 شايع‌تر است با داروهاي استروييدي موضعي، اشعه ماوراي بنفش و ميکروپيگمانتاسيون (خالکوبي يا همان کاشت رنگدانه بر پوست) درمان مي‌شود. براي پيشگيري از آفتاب سوختگي لکه‌هاي بي‌رنگ پوست، استفاده از ضدآفتابي با حداقل 30 SPF ضروري است.
3.آكانتوز نيگريكانس: به دنبال اين بيماري، مناطق خاصي از پوست و به ويژه قسمت‌هايي که روي هم تا مي‌خورند (کشاله‌ها، زانو، زيربغل، زير پستان و روي آرنج) تيره مي‌شوند و به رنگ زرد مايل به قهوه‌اي درمي‌آيند. گاهي هم کمي برآمده و مخملي مي‌شوند و حالتي شبيه زگيل به خود مي‌گيرند. اين بيماري در افراد چاق بيشتر ديده مي‌شود.
4.درماتوپاتي ديابتي: در اين بيماري، عروق خون‌رسان پوست آسيب مي‌بينند و به دنبال آن، ضايعات گرد يا بيضوي بر قسمت‌هاي پايين پا - که پوست نازک‌تري دارند - ظاهر مي‌شوند. اگرچه اين ضايعات خارش و سوزش دارند اما بي‌خطر‌ند و معمولا درمان خاصي نمي‌خواهند.
5.مشكلات پوستي ناشي از چربي بالا: بدن افرادي که مقاومت شديدي به انسولين دارند، نمي‌تواند خون را از مقادير بالاي چربي پاکسازي کند و به همين دليل، اين افراد در معرض ابتلا به بيماري‌هاي لوزالمعده قرار مي‌گيرند. اين بيماري پوستي به صورت جوش‌هاي کوچک زردرنگ با برجستگي‌هاي مومي‌شکل خارش‌دار که توسط ‌هاله‌اي قرمزرنگ احاطه شده‌اند درنواحي صورت و باسن و همچنين پشت دست و پا بروز مي‌کنند. براي از بين بردن اين ضايعه‌هاي پوستي بايد سطح چربي خون را کنترل کرد. اين ضايعات طي چند هفته خودبه‌خود از بين مي‌روند. پزشک ممکن است برايتان داروهاي کاهنده چربي خون تجويز کند.
6.تاول ديابتي: گاهي روي انگشتان پاها و دست‌هاي بيماران ديابتي، تاول‌هايي مانند تاول سوختگي ديده مي‌شود. اين تاول‌ها درد ندارند و معمولا دربيماران ديابتي که وضعي وخيم يا نوروپاتي ديابتي دارند، ديده مي‌شود و در عرض 2 تا 5 هفته خود به خود محو مي‌شوند. کنترل قند خون، بهترين درمان اين بيماري است.
7.گرانولوم منتشر: به دنبال اين بيماري، قسمت‌هايي از پوست دچار التهابات قوسي‌شکل مي‌شود. اين زوايد معمولا در ناحيه انگشتان و گوش‌ها و شکم ظاهر مي‌شوند و قرمز، قرمز مايل به قهوه‌اي يا به رنگ پوست هستند. براي اين بيماري، درماني لازم نيست اما گاهي استروييد موضعي (مثلا هيدروکورتيزون) مي‌تواند به بهبود علايم آن کمک کند.
8.عفونت باکتريايي: بيماران ديابتي در معرض عفونت‌هاي پوستي مختلفي قرار دارند اما در بيماران ديابتي که قند خود را کنترل نمي‌کنند باکتري استافيلوکوک سبب التهاب فوليکول‌هاي مو مي‌شود. از ديگر عفونت‌ها مي‌توان به عفونت پلک‌ها و عفونت باکتريايي ناخن اشاره کرد. براي درمان اين عفونت‌ها بايد از آنتي‌بيوتيک‌هايي استفاده کرد که پزشکان تجويز مي‌کنند.
9.عفونت قارچي: قارچ «کانديدا آلبيکنز» مسوول بيشتر عفونت‌هاي قارچي مبتلايان به ديابت است. خانم‌هاي ديابتي مستعد عفونت قارچي واژن هستند. اين قارچ‌ها مي‌توانند در قسمت‌هاي ديگري از بدن مانند گوشه‌هاي دهان، لاي انگشتان دست و پا و داخل ناخن‌ها هم رشد کنند. عفونت ناشي از اين قارچ‌ها خارش‌دار و قرمز روشن است و اغلب با تاول و فلس احاطه مي‌شود.

تاثير انسولين بر پوست


• خشکي پوست
• خارش گسترده در تمام بدن
• خارش ناحيه دور مقعد
• سفتي پشت دست‌ها
• تاول‌ها و ضايعات قرمز رنگ نسبتا سفت و غيرزخمي در پا
• جوانه‌هاي متعدد پوستي در ناحيه دور چشم‌ها و پلک‌ها و گردن و زير بغل، به ويژه در بيماران چاق
• ضايعات قهوه‌اي‌رنگ مخملي در اطراف گردن بيماران ديابتي، مخصوصا ديابتي‌هاي چاق.
ديابتي‌هايي که انسولين تزريق مي‌کنند، ممکن است به دنبال تزريق انسولين دچار علايم زير شوند:
• واکنش پوستي اوليه يا فوري که به صورت قرمزي ظاهر و در عرض 30 دقيقه تبديل به کهير موضعي مي‌شود و در عرض يک ساعت بهبود مي‌يابد.
• واکنش تاخيري که شايع‌تر است و 2هفته بعد از شروع انسولين ديده مي‌شود. در اين حالت در محل تزريق توده سفت خارش‌داري ايجاد مي‌شود و در عرض چند روز بهبود مي‌يابد و سپس در محل آن رنگ تيره و اثر جوشگاهي باقي مي‌ماند.
گاهي تزريق انسولين در محل باعث ذوب چربي زير جلدي همان ناحيه مي‌شود و به شکل يک پلاک فرورفته، خود را نشان مي‌دهد و بهبود آن معمولا کامل نخواهد بود. در برخي از بيمارن ديابتي، تخريب موضعي کلاژن پوستي نيز ديده مي‌شود که ممکن است همراه با شروع نارسايي کليه باشد.